Armenie en Nagorno-Karabach

Via Daniel had ik een shared taxi geregeld naar Yerevan. Ik moest me om 10:45u melden bij het busstation en daar heb ik voor mezelf het plekje voorin uitgezocht. Het zou een 6 uur lange rit worden... Na een uur of twee kwamen we bij de douane en moesten we door de paspoortcontrole. Appeltje eitje. Stempel exit Georgië. Even later moesten we er opnieuw uit voor de paspoortcontrole in Armenië. Met tas en al naar de douane, na wat vragen over hoe lang ik wilde blijven en waar ik zou verblijven kreeg ik een stempel en konden we door.
De entree in Armenië vond ik niet super. We zitten in de bergen maar veel is bruin met hier en daar wat herfstkleuren, en verder vond ik het vooral een grijze bedoeling. Ook Yerevan doet niet heel interessant aan.
Ik heb mijn hostel gezocht en ‘s avonds met iemand uit het hostel naar een meeting geweest van couchsurfen.
De volgende dag waren we met 4 uit het hostel en leek het ons een goed idee om naar Geghard monastary te gaan en daarna 10 km te wandelen naar Garni om vanuit daar terug te gaan. Niet met het openbaar vervoer dit keer, maar hitchhiken. Voor mij de eerste keer, de anderen waren meer ervaren. Naar een goede plek gegaan, duimpjes omhoog en de rit was geregeld. Op de heenweg hadden we 3 liften nodig, op de terugweg 1 + een bus. Het gaat hier zo enorm makkelijk, zelfs met zijn vieren! We hadden verwacht te moeten splitsen, maar we hebben nog geen 2 minuten hoeven wachten voordat we door konden, leuke ervaring! De monastary en de wandeling waren oke, ‘s avonds zelf heerlijke pasta gemaakt en veel op de laptop uitgezocht. Ook ben ik nog even naar de supermarkt geweest, ik had echt behoefte aan ‘fatsoenlijk’ eten: Gouda kaas, Griekse yoghurt, havermout met melk, kaneel en rozijnen, groente en fruit, soort van bruin brood; heerlijk! Ik kan er weer tegenaan!

Woensdag was het ambassade-tijd. Ik heb meerdere keren geprobeerd mijn aanvraag online in te dienen maar elke keer lukte het niet: formaat van paspoort en foto niet goed, te weinig pixels. Daar een paar uur mee zitten klooien maar kreeg het niet voor elkaar. Dan maar naar de ambassade, hopelijk kunnen ze me helpen. Euh nee, niet echt. Ik kreeg een briefje mee met de website waarop ik online een aanvraag kan indienen. Aaargh! Terug in het hostel wilde ik het nog één keer proberen en je zult altijd zien, het werkte! Meteen terug naar de ambassade om mijn code af te geven, stap 1 is voltooid. De openingstijden van de ambassage zijn behoorlijk beperkt, ma-woe-vrij van 14:00-16:00, dus je moet het goed plannen. Helaas kan ik maandag pas terug om te horen of Teheran de aanvraag goed heeft gekeurd en kan ik verder naar stap 2. De ambassade is met de taxi 30 minuten van het hostel vandaan, dus het is al met al een kleine onderneming.
Na de tweede keer ambassade terug gelopen en meteen de stad een beetje ontdekt. Vind het nog niet heel bruisend, maar het wordt langzaamaan beter. ‘s Avonds een korte ontmoeting met iemand van couchsurfen omdat we wellicht dezelfde reisplannen zouden hebben, maar het blijkt toch niet overeen te komen dus helaas. Verder vooral veel zitten denken over hoe nu verder. Aanvaag voor Iran is gedaan, ik zit een soort van vast in Yerevan voor mijn gevoel, wat ga ik de komende dagen doen. Teveel keus is niet fijn, het maakt dat ik niet kan kiezen…

De volgende dag begonnen met een rondje hardlopen, ik moet er echt weer even aan. Daarna de lange wandeling naar het Armeense genoide museum gemaakt (indrukwekkend!) en weer terug naar het hostel. Onderweg wat boodschappen gedaan (ik betaalde omgerekend 0,70cent voor 2 bananen, 2 appels, 2 kleine paprika’s en 2 tomaten, ik zou bijna denken dat het een foutje is, zo goedkoop...), gezond gekookt en ‘s avonds naar een traditionele dansvoorstelling in het operagebouw geweest. Je moet jezelf toch een beetje bezig houden ;). Ook hier heeft de herfst inmiddels zijn intrede gedaan en is het weer wat slechter; regen en bewolking.

Vrijdag, zaterdag en zondag heb ik niet heel veel noemenswaardigs gedaan. Enerzijds vanwege het weer (wat vanaf zondag gelukkig weer prima is, wat koeler maar wel veel zon), anderszijds omdat ik eigenlijk geen zin heb om me heel erg in Armenië te dompelen. Het voelt als een aantal dagen wachten op mijn visum en ben niet heel actief. Ik maak een wandeling, doe een free walking tour, ga met een aantal naar een bar, shop/regel wat benodigdheden voor Iran, kijk een filmpje, lees een boek, ga naar een markt, struin rond op een begraafplaats, drink koppen thee in het hostel. Yerevan (Armenië) is het voor mij gewoon niet, ik voel geen vibe. Ik zit mijn dagen een beetje uit, en dat is oke, dit hoort er ook bij.

Maandag was het weer ambassagedag. Om iets voor twee stond ik bij de ambassade. Binnen was het een kwestie van het papiertje laten zien en toen moest ik betalen. Ik heb ervoor gekozen om 75 euro te betalen i.p.v. 50 zodat ik het visum dezelfde dag mee kon nemen. Het betalen moet bij een bank midden in het centrum, 15 minuten rijden. Dus snel met een taxi naar de bank, betalen en papiertje meenemen, met de taxi terug naar de ambassade, papiertje afgeven, even wachten en tadaa, daar is je visum!
De avond ervoor had ik via couchsurfen contact gezocht met Michael uit Duitsland. Hij had een oproep gedaan om te hitchhiken naar Nagorno Karabach en daarna Iran, precies mijn plannen. We hebben maandag bij de ambassade kennis gemaakt en daar was ook Erich uit Duitsland met dezelfde plannen, al zou hij woensdag zijn visum pas krijgen. Samen rondgehangen in de stad, gekookt en naar de couchsurfing meeting geweest.

Dinsdag mijn tas gepakt en na het onbijt konden Michael en ik (gevoelsmatig) eindelijk weg uit Yerevan. Het eerste stuk hitchhiken werkte niet, dus een stukje met de bus en toen lukte het wel. Halverwege, bij het wisselen van een lift, werden we uitgenodigd bij een vrouwtje. We kregen koffie, cake, appels, walnoten; allervriendelijkst. Gelukkig kan Michael een beetje Russisch, dat is hier eigenlijk wel een must. We kwamen rond 5 uur aan op onze bestemming. Lange dag, maar wel weer een ervaring rijker. Onze accomodatie was een grote ronde ton met een tweepersoonsbed en een beetje ruimte voor je spullen. Geweldig! ‘s Avonds de sterrenhemel, de maan in de ‘kamer’, mountainview met opkomende zon de volgende morgen, idyllisch!
Na het ontbijt wilden we een wandeling maken naar Devil’s bridge en daar de kloof in. Devil’s bridge hebben we gehaald maar even verderop werden we uitgenodigd door 3 Armeense mannen die daar zaten te lunchen en wodka te drinken. Natuurlijk, we komen er wel even bij zitten. Na een anatal wodka ben ik gestopt maar Michael ging vrolijk verder. Met één man zijn we daarna nogmaals naar de Devil’s bridge geweest want we hadden niet gezien dat je met een touw en ladder naar beneden kon. Schoenen uit en met kleren en al in het water, we waren een beetje overmoedig. Sommige plekken koud water, andere plekken lauw water, het was een mooi moment!
Weer boven werden we uitnodigd om bij dezelfde man te slapen. Tuurlijk, waarom niet. Avontuur! Met alleen onze dagrugzak, de backpack stond nog bij de accomodatie, gingen we met hem mee. We kwamen bij één of ander guesthouse terecht waar Michael meteen in slaap viel. Toen waren de mannen opeens weg en zat ik daar. De zon was onder en het was toch wel koud, maar ik had geen andere kleren bij me. Ik heb een tijd voor een heater gezeten, twijfelend of ik moest blijven of toch terug wilde, maar op een gegeven moment was het te laat om nog terug te gaan en toen ben ik maar naar bed gegaan.
De volgende ochtend was niet duidelijk of we geacht werden te betalen maar de eigenaar gaf ons bij de thee te kennen dat we, als we weg wilden, de deur achter ons dicht konden trekken. Top, gastvrijheid!
We zijn naar de monastary van Tatev geweest waar ook Erich was aangekomen. We gaan met zijn 3-en verder op reis, een goede aanvulling. Hitchhiken terug was lastiger dus we hebben veel gelopen. Waar het de dag ervoor nog heerlijk weer was met volop zon, was het inmiddels behoorlijk bewolkt en kouder geworden. Erich nog even Devil’s bridge laten zien, de spullen gehaald bij de accomodatie en al liftend naar Goris, het volgende plaatsje. Daar ingecheckt in een hostel en heerlijke pasta gemaakt. Het is duidelijk low-season in het land, we waren de enigen in het hostel.

Vrijdag gingen we verder op pad. Het was begin van de middag toen we, na een heel stuk te hebben moeten lopen, onze lift vonden naar Khndzoresk (spreek uit als Ghansorek). Daar moesten we nog weer een heel stuk lopen naar een cavevillage uit vroegere tijden, leuk om te zien. Het weer was erg slecht. In de ochtend regenachtig, dus voor het eerst met regenhoezen gelopen en later op de dag erg mistig, wat mooie plaatjes opleverde maar voor het uitzicht niet zo succesvol was. Ook het liften was lastiger dan andere dagen… Maar toch kwamen we ‘s avonds aan in Stepanakert in Nagorno-Karabach (in de volksmond afgekort tot Karabach). In 1988 escaleerde het conflict tussen deze regio en Azerbeidjan en was er oorlog. Armenië leverde hulp aan Karabach en raakte in 1993 ook betrokken in de oorlog. Karabach heeft zichzelf onafhankelijk verklaard maar dit is internationaal niet erkend. De meeste landen van de wereld rekenen deze regio tot het grondgebied van Azerbeidjan maar er wordt sinds 1994 over onderhandeld tussen Armenië en Azerbeidjan. Lastige situatie om in een paar zinnen duidelijk te maken, maar dit is het globale verhaal. De douane reizen app geeft het gebied aan als rood wat betekent ‘niet reizen’ maar ik had verhalen gehoord van mensen die er waren geweest en die waren positief dus ik wilde er ook graag heen. Ik ben tenslotte in de buurt…
Bij de ‘grens’ tussen Armenië en Karabach kregen we een papiertje mee met een adres waar we ons de volgende dag moesten melden voor een visum. Om 12u stonden we daar maar leek er niemand te zijn. Dan eerst maar naar de tourist information, we hadden het plan gemaakt te gaan kamperen bij Zuar Hot Springs maar we moesten én onze bagage ergens droppen én ik moest een matras en slaapzak hebben. Onze spullen mochten we achterlaten bij het informatiepunt en via via een slaapzak en matras geregeld, top! Weer terug naar de Ministry of Foreign Affairs voor ons visum wat met een paar vragen en 3000dram (zo’n 6 euro) was geregeld. Ze plakken het visum niet in je paspoort maar je krijgt hem mee op een los papiertje. Mocht hij in je paspoort zitten wordt het vanwege het conflict lastig (of meer onmogelijk) om naar Azerbeidjan te reizen. Rond half 3 konden we dan eindelijk liftend verder op pad.

We hebben alle afstanden gelift. Voor mij een nieuwe ervaring, maar superleuk! Ik zou het niet zo snel alleen doen, maar met 1 of 2 anderen is het erg leuk en, wat ik begrijp, erg goed te doen in Armenië. Soms is het erg gemakkelijk, soms lastiger een lift te vinden. Sommigen vragen later toch geld, de meesten gelukkig niet en nemen je echt mee op sleeptouw. Soms wordt er veel gepraat, andere keren zitten we stilzwijgend in de auto.
Sommige lifts zullen mij altijd bijblijven. Regelmatig word je iets te eten of drinken aangeboden of voor je gekocht, zit je met 7 mensen in een auto of lift je mee in een truck of oude Lada, wordt er wodka/chacha gedronken door de mensen in de auto, worden er veel sigaretten en soms een joint gerookt en heb je leuke of minder interessante gesprekken. Het meeste werk is trouwens voor Erich, hij spreekt vloeiend Russisch vanwege roots in Kazagstan en aangezien bijna niemand Engels spreekt komt veel op zijn schouders. Ik hoef alleen maar in te stappen en een beetje lief te lachen ;).

Bij de Zuar Hot Springs aangekomen hadden we nieuwe vrienden gemaakt vanwege een lift die we hadden gekregen. Eerst de tentjes opzetten, warm worden in de hot spring (heerlijk!) en toen mochten we aanschuiven bij de locals. Het is daar blijkbaar een uitje om met vrienden (het zijn eigenlijk alleen mannen) naar de hot springs te gaan, een vuurtje te stoken, daarna vlees/vis/groente op de kolen te bereiden en veel wodka/chacha/bier te drinken. En wij mochten meedoen, top!
Net voor het slapen nog even opgewarmd in het warme water en toen de tent in. Op een flinterdun matje was het niet heel comfortabel maar ondanks temperaturen rond het vriespunt heb ik het niet heel koud gehad gelukkig. De volgende ochtend nieuwe vrienden gezocht want we wilden graag opwarmen bij een vuurtje, het was koud. Ook daar mochten we blijven eten en drinken. We hadden ons rond 11:00u net losgemaakt van de ene groep toen we na 50m lopen werden uitgenodigd door de volgende groep. Of we zelfgemaakte wodka wilde proberen. Euh, ja hoor, lekker. Na een paar shotjes, een biertje en eten mochten we met hun meerijden naar Dadivak Monastary met als souvenir een fles Chacha, lief! Bij de monastary even rond gekeken en toen afscheid genomen om met een volgende lift verder te reizen naar Stepanakert.
Het plan was eigenlijk om nog een nacht te kamperen in de buurt van Sushi maar Michael vond het te koud dus besloten we door te gaan. In Stepanakert onze spullen weer opgehaald en toen wilden we terug naar Goris in Armenië. We zouden nog langer kunnen blijven, het is hier erg mooi, maar we willen ook graag door... Het liften ging iets moeizamer maar al met al kwamen we ‘s avonds rond half 10 aan in een hostel. Na 2 nachten op een raar spiraalbed en 1 nacht op een dun matje te hebben geslapen was dit bed een verademing!
Vandaag is het tijd voor wat regeldingen: de was, een pakketje naar huis sturen, blog bijwerken, foto’s uitzoeken, etc. Morgen reizen we al liftend verder naar hopelijk Tabriz in Iran, dat is het plan. Ik denk dat het wel gaat lukken dus Bye Bye Armenië en Hello Iran.

Armenië was weer een land op zich. De eerste week heeft me niet heel erg verrast, ik denk mede omdat ik er geen leuke reizigers vond om mee op te trekken. Vanaf vorige week was het wel weer leuk omdat ik eerst met Michael en later met Erich erbij op stap ben. Het klikt tussen ons 3 en we zijn alle drie heel flexibel waardoor het maken van plannen heel gemoedelijk gaat. Geen irritaties of frustraties so far.

Over het algemeen zijn er op alle plekken waar ik ben geweest wel medereizigers geweest waar ik mee op trok. Soms misschien niet je nieuwe beste vriend maar wel prima om een dag mee op pad te gaan, soms klikt het wel echt en heb je een toffe tijd samen.
Ik eet dingen die ik thuis nooit at, zoals de in mijn ogen ‘beruchte’ tomaten/komkommer salade die je in deze landen veel voorgeschoteld krijgt, maar ook van een gebakken ei word ik tegenwoord erg blij. Ik heb heerlijke vis gegeten en allerlei soorten vlees gehad. Dit laatste is niet alleen een stukje vlees zoals wij het in de supermarkt kopen, maar je krijgt er allerlei botten, pezen en vet bij. Mjam ;).

Het land zelf is, in vergelijking met Nederland, anders geregeld. De huizen zijn meer back to basic wat je in alles terug ziet; de kamers, de bedden, de badkamer, de keuken, de aankleding. Waar wij een nieuwe toiletbril kopen als hij is gebroken wordt het hier met wat tape geplakt bijvoorbeeld. En waarom ook niet.. Er loopt op heel veel plekken een leiding boven de grond (water?) wat er niet zo mooi uitziet, tuinen zijn bijvoorbeeld niet onderhouden zoals wij dat doen, het is gewoon functioneel. Maar, de mensen, met name die ik afgelopen week heb ontmoet, zijn allervriendelijkst en laten je erg welkom voelen. Ze nodigen je uit, delen eten en drinken met je en laten je onderdeel zijn van hun groep! Daar kunnen wij nog wat van leren…

De link voor de foto’s:
https://1drv.ms/f/s!Ar87NWIVlPefjndkvPP_KECX2G27

P.S.
Een reisgenoot van de reis naar Iran heeft een aftermovie gemaakt. Hieronder de link. Bedankt Moja!
https://www.youtube.com/watch?v=cqnyb1mh5P8